Böbrek kanseri nedir?
İnsanların iki böbreği vardır ve görevi kanı filtrelemek, atıkları, fazla tuz ve suyu uzaklaştırmaktır. Böbrek kanseri böbrekteki normal hücreler anormal hücrelere dönüştüğünde ve kontrolden çıktığında meydana gelir. Tıbbi adı renal hücreli kanseridir. Böbrek kanseri dünya çapında teşhis edilen kanserlerin %2’sini oluşturmaktadır ve son yirmi yılda görülme sıklığı artmıştır. Ancak hayatta kalma oranları kanserin görüntüleme yöntemleri sayesinde erken evrelerde tespit edilmesi ile artmıştır.
Erkeklerde daha sık görülmektedir ve çoğunluk 60 yaşları civarındadır.
Böbrek kanseri belirtileri nelerdir?
Çoğunlukla böbrek tümörleri başka bir nedenle yapılan görüntüleme yöntemleri ile henüz belirti vermeden tespit edilmektedir. Yaklaşık %10’luk bir hasta gurubu kitlenin büyüyüp ileri evrelere geçmesi sebebiyle idrardan kan gelmesi, yan ağrısı ve kilo kaybı gibi semptomlar ile doktora başvurmaktadır.
Böbrek kanseri tanısı nasıl konulur?
Böbrek kanseri tanısında altın standart yöntem kontrastlı bilgisayarlı tomografidir. Böbrek kanseri genellikle başka bir nedenle yapılan ultrasonografi ile teşhis edilir ve tanı tomografi ile konfirme edilir. Kontrast madde alerjisi olanlarda yada böbrek fonksiyonlarında bozukluk olan hastalarda MR görüntüleme, tomografi yerine tercih edilecek yöntemdir. Kontrastlı tomografi veya MRI ile tümörün yeri ve boyutu, komşu lenf bezleri ve diğer organlarda değerlendirilerek hastalığın evresi belirlenir.
Böbrek kanseri tanısı için biyopsi alınmalı mıdır?
Böbrek kanseri tanısı için böbrekten biyopsi alınmamaktadır. Çünkü kontrastlı bilgisayarlı tomografi veya MRI ile tanı net bir şekilde konulabilmektedir. Ancak bazı nadir durumlarda biyopsiye ihtiyaç duyulmaktadır.
Böbrek kanseri nasıl tedavi edilir?
Böbrek kanserinde tedaviye hastalığın evresine göre karar verilir. Hastalığın evresini kısaca lokal, lokal ileri ve metastatik olarak sıralayabiliriz.
Lokalize böbrek kanseri tedavisi; bu evrede ana tedavi seçeneği parsiyel nefrektomidir (Sadece kanserli dokunun alınıp geride kalan sağlam böbrek dokusunun korunduğu yöntem). Ancak kitle boyut veya yerleşim olarak parsiyel nefrektomiye uygun değilse tüm böbreğin alındığı radikal nefrektomi yapılmalıdır. Hem parsiyel nefrektomi hemde radikal nefrektomi açık, laparoskopik veya robotik yöntemler ile uygulanabilir. Parsiyel nefrektomide robotik cerrahi zor kitlelerin çıkartılmasına olanak sağlaması nedeniyle öne çıkmaktadır.
Tümör boyutu 3 cm’de küçükse ve hastanın yaşının ileri olması ile beraber cerrahiye engel olan ciddi ek hastalıkları var ise ablasyon tedavileri ve izlem seçenekleri gündeme gelebilir. Ablasyon tedavilerinde radyofrekans ablasyonda tümör dokusu ısı ile yakılmakta, kriyoablasyonda ise doku dondurularak tümör yok edilmeye çalışılmaktadır.
Lokal ileri böbrek kanseri tedavisi; bu evrede tedavi radikal nefrektomidir. Tedavi açık veya laparoskopik olarak yapılabilir.
Metastatik hastalıkta tedavi; kanser diğer organlara sıçradığında metastatik hastalık olarak adlandırılır ve ilk tanı sırasında veya lokalize ve lokal ileri hastalığın cerrahi tedavisi sonrası takiptede tespit edilebilir. Böbrek kanseri kemotarapi ilaçlarına dirençlidir ve bu hastalarda tedavide hedefe yönelik tedaviler ve immünoterapi ilaçları kullanılır. Sınırlı sayıda metastazı olan ve genel durumu iyi olan hastalarda bu ilaçlara ek olarak cerrahi tedavide önerilebilir.
Tedavi sonrası takip nasıldır?
Tedavi sonrası takipte tümörün evresine göre belirli aralıklar ile bilgisayarlı tomografi ve kan tahlilleri yapılmaktadır.
