Böbrek kistleri nelerdir?
Böbrek kistleri böbreklerde oluşan sıvı kesecikleridir. Genellikle "basit" kistler olarak tanımlanırlar, yani ince duvarları vardır ve suya benzer bir sıvı içerirler. Böbrek kistleri insanlar yaşlandıkça oldukça yaygın hale gelir ve genellikle semptomlara veya zarara neden olmaz. Boyutları küçük bir bezelye tanesinden greyfurt kadar büyük bir boyuta kadar değişebilir. Kistler zamanla büyüyebilir.
Basit böbrek kistleri neyin sebep olduğu belli değildir.
Çoğunlukla böbreğin yüzeyinde bir kist oluşur. Ancak böbreklerden birinde veya her ikisinde birden fazla kist ortaya çıkabilir. Basit böbrek kistleri polikistik böbrek hastalığında oluşan kistlerle aynı değildir. Basit kistler aynı zamanda kompleks kistlerden de farklıdır. Kompleks kistlerin kanser olabilecek değişiklikler açısından izlenmesi gerekir.
Basit böbrek kistleri kimlerde görülür?
İnsanlar yaşlanmaya başladıkça basit böbrek kistleri yaygınlaşır; 50 yaş ve üzerindeki kişilerin yarısından fazlasında en az 1 böbrek kisti vardır. Çoğu insanın yalnızca 1 böbreğinde kist vardır, ancak yaşlandıkça kistlerin sayısı ve ikinci böbrekte kist oluşma riski artar.
Basit böbrek kistleri tehlikeli midir?
Basit böbrek kistleri neredeyse her zaman zararsızdır. Bunlara "basit" denir çünkü daha ciddi bir şeye dönüşme şansları çok azdır. Ancak bazı kistlerin duvarları kalınlaşmış olabilir, görüntülemede düzensiz görünebilir ve böbrek kanseriyle ilişkilendirilebilir.
Böbrek kistlerinin belirtileri nelerdir?
Nadiren semptomlara neden oldukları için böbrek kistleri çoğunlukla başka nedenlerle yapılan görüntüleme testlerinde bulunur, çoğu insan böbrek kistine sahip olduklarını bilmeden yaşarlar. Ancak basit bir böbrek kisti yeterince büyürse belirtiler şunları içerebilir:
- Sırtta veya yanlarda ağrı
- Ateş
- Üst mide ağrısı
- İdrarda kan veya koyu renkli idrar.
- Kistin bulunduğu yere bağlı olarak böbreğin çalışma şeklini etkileyebilir.
Böbrek kistleri nasıl teşhis edilir ve değerlendirilir?
Herhangi bir semptomun olmadığı durumlarda basit böbrek kistleri genellikle kendi haline bırakılır ve başka bir test yapılmasına gerek olmaz. Ancak bazı böbrek kistleri basit böbrek kistlerinden daha karmaşık görünür. Bu böbrek kistlerinin içinde sıvı yerine kan veya katı madde bulunabilir yada daha kalın bir duvara sahip olabilir. Kompleks böbrek kistleri tespit edildikten sonra, bunları izlemek ve iyi huylu kistleri kanserden ayırmak için ek görüntüleme testleri yapılabilir.
Böbrek kistleri nasıl tedavi edilir?
Böbrek kistleri semptomlara neden olmadıkça veya böbrek fonksiyonuna zarar vermedikçe genellikle tedavi gerektirmezler. Tedavi seçenekleri ise şunlardır:
Kist aspirasyonu ve skleroterapi: Ultrason veya tomografi eşliğinde doktor uzun bir iğne yardımıyla kisti boşaltır ve içini alkol bazlı bir solüsyonla doldurur, bu da dokunun sertleşmesine ve büzülmesine neden olarak ve kistin tekrarlama olasılığını düşürür. İşlem genellikle lokal anestezi ile ayaktan tedavi şeklinde gerçekleştirilir.
Cerrahi: Semptomlara neden olan büyük kistler için, cerrah küçük bir kesi yapareak kiste laparoskopik olarak ulaşır ve kisti boşaltıp dış katmanını çıkartır. Laparoskopik cerrahi genel anestezi gerektirir.
Böbrek kistinin takip edilmesi gerekir mi?
Böbrek kistlerinin tipini ve yerini bir uzmanın değerlendirmesi çok önemlidir. Çoğu zaman duvar kalınlığı, kalsifikasyonlar, sıvı yoğunluğu ve kistin düzensiz sınırları gibi özellikler böbrek kanseriyle ilişkili olma olasılığını artırabilmektedir. Ürologlar, Bosniak Sınıflandırma Sistemini kullanmaktadırlar. Bosniak derece 1 kistleri neredeyse her zaman iyi huyludur (kanser değildir) ve takibi gerekli değildir. Daha yüksek Bosniak dereceleri, böbrek kanseri riskinin daha yüksek olmasıyla ilişkilidir ve 6 ay veya yıllık olarak takipleri gerekebilir.
