İnmemiş testis nedir?
Doğumdan önce skrotumdaki uygun yerine inemeyen testise inmemiş testis denir. Aynı zamanda kriptorşidizm olarak da adlandırılır. Genellikle tek taraflı iken bazen her iki testis de etkilenir.
Erkek bebek doğmadan önce testisler çocuğun karnındadır. Üçüncü trimesterde karından kasıklara ve skrotuma doğru ilerler. İnmemiş bir testis iniş sürecini tamamlamaz ve karından kasığa kadar herhangi bir yerde bulunabilir.
İnmemiş testis hangi sıklıkta görülür?
Yaklaşık 100 yeni doğan erkek çocuktan 3 veya 4'ünde bu kusur vardır. Prematüre bebeklerde ise daha sık görülür (100 prematüre yenidoğandan 21'ine kadar). Bebeğiniz ne kadar erken doğarsa, testislerin inmemiş olma olasılığı da o kadar yüksek olur.
İnmemiş testis kendiliğinden düzelir mi?
Bazı çocuklarda inmemiş testis, çocuğun yaşamının ilk altı ayı içinde kendi kendine inecektir. İnmeyenlerde ameliyat gerekecektir.
İnmemiş testisin belirtileri nelerdir?
Testis torbasında testisin görülmemesi veya hissedilmemesi inmemiş testisin ana belirtisidir.
Ne zaman doktora görünmeli?
İnmemiş testis genellikle doğumdan kısa bir süre sonra yapılan muayene sırasında tespit edilir. Bebeğinizin inmemiş testisi varsa, aylık muayenelerin yapılması gerekir. Testis 5 ila 6 aylıkken skrotuma inmemiş ise, durum muhtemelen kendi kendine düzelmeyecektir.
Doğumda testisleri inen bebeklerden bazılarında ergenlik çağına kadar olan süreçte, testisleri eksikmiş gibi görünebilir. Bu durum aşağıdakilerden biri olabilir:
Retraktil testis; skrotum ve kasık arasında ileri geri hareket eden. Testis, fizik muayene sırasında elle kolayca skrotuma getirilebilir.
Ascendig (yükselen) testis; Testin ileri yaşlarda kasık bölgesine çıkar. Testis elle kolayca skrotuma getirilemez. Bunun bir diğer adı da edinilmiş inmemiş testistir.
Testisler aşağı inmezse ne gibi sağlık sorunlarının oluşması riski vardır?
Testislerin gelişmesi ve iyi çalışması için normal vücut sıcaklığından biraz daha soğuk olması gerekir. Skrotum bu serin ortamı sağlamaktadır. Bu nedenle testis skrotumda olmaz ise çeşitli sorunlar ortaya çıkabilir:
Testis kanseri riski – İnmemiş testisi olan erkeklerin testis kanserine yakalanma riski normal erkeklerden daha yüksektir.
Doğurganlığın azalması - Karın bölgesindeki vücut ısısı testislerdeki sperm üretimini etkileyebilir.
İnmemiş testisle bağlantılı diğer durumlar:
Torsiyon – Spermatik kord bükülebilir ve bu durum testislere giden kan akışını kesebilir.
Fıtık – Bağırsağın bir kısmının skrotuma girmesi.
Travma – Kasıkta testis travmaya daha açıktır.
İnmemiş testisin tanısı
İnmemiş testisin tanısı genellikle fizik muayene ile konulur. Doktor tarafından hissedilebiliyorsa testislerin yerini tespit etmek için başka tarama veya test yapılmasına gerek yoktur. Ancak testis muayene ile hissedilmesi ise, ultrasonografi, MR görüntüleme ve tanısal laparoskopi gerekli olabilir.
İnmemiş testis nasıl tedavi edilir?
Eğer testisler 6 ay boyunca inmemişse, artık inmesi pek olası değildir ve 6-12 ay arası dönemde cerrahi tedavi ile indirilmesi gerekmektedir.
Tedavi 1 yaş sonrasına ertelenmemelidir bunun nedeni, tedavi edilmeyen veya tedavisi geç yapılan inmemiş testisleri olan erkek çocukların daha sonraki yaşamlarında doğurganlık sorunları (kısırlık) yaşayabilmesi ve testis kanserine yakalanma riskinin artmasıdır.
Tedavi testisleri skrotum içinde doğru pozisyona taşımak için orşiopeksi adı verilen bir ameliyatı gerçekleştirmektir. Bu, iyi bir başarı oranına sahip, nispeten basit bir işlemdir.
Ameliyat ideal olarak 12 aylıktan önce gerçekleştirilir. İnmemiş testisler erken yaşta tedavi edilirse doğurganlık sorunları ve testis kanseri riski azaltılabilir.
Orşiopeksiden kaynaklanan komplikasyonlar nadirdir ancak şunları içerebilir:
İlk ameliyat sonrasında testisler testis torbasına ulaşmaz ve işlemin tekrar yapılması gerekir.
Testis karın içinde çok yüksekteyse veya testise giden kan akımı zayıfsa küçülebilir veya skrotuma indirilemiyebilir.
Tedaviden sonra takip nasıl olmalıdır?
Tedaviden sonra çoğu çocuk normal ve sağlıklı bir şekilde büyür. Tüm sağlıklı erkekler gibi doğurgan olabilirler. Testis sıklıkla normal boyuta kadar büyür. Ancak testis başlangıçta normal değilse hiçbir zaman doğru şekilde büyümeyebilir.
Çocuk ergenlik çağına geldiğinde rutin fiziksel muayenelerden geçmelidir. Ayrıca her ay kendi kendine testis muayenesi yapmayı da öğrenmelidir. Testis kanseri riski küçük olsa da aylık kendi kendine muayene yapmak yine de önemlidir.